MARTI DERGİSİ AĞUSTOS 2012 SAYISINDA YAYINLANMIŞTIR
YAZAR: PIERRE LOTİ
YAYINEVİ : VARLIK
BASIM TARİHİ : 1992
ÇEVİRMEN : NAHİT SIRRI ÖRİK
SAYFA SAYISI : 149
1879 da yayınlanmış bir aşk romanı olan Aziyade, edebiyat çevrelerinde fazlaca değer bulmasa da, 188’lü yılların İstanbulunu anlatması ve bir batılının gözünden doğuyu yansıtması bakımından önemlidir. Yazarın Aziyadeye duyduğu aşk, İstanbula olan aşkıyla perçinlenmiştir ve Loti her cümlesiyle hissettirmektedir bu duygusunu okuyucusuna.
Gerçek adı Julıen Vıaud olan Pıerre Loti, teğmen olarak görevli gittiği Selanik’de bir türk kadını olan Aziyade ile tanışır ve ona aşık olur.
Doğu kültürüne oldukça yoğun bir ilgi duyan Lotinin yolu, bir süre sonra İstanbula düşer. Bu şehirden öylesine etkilenir ki, bir türk gibi giyinip, başında fesi, elinde tesbihiyle, şehrin bütün sokaklarını, camiilerini, kahvehanelerini , çarşılarını gezer. Eyüp sırtlarındaki pek sevdiği ve sıkça uğradığı kahveye isminin verilmesi de, onun İstanbul hayranlığının bir simgesidir.
Aziyade ile birlikte bu büyülü atmosferde doludizgin aşklarını yaşamaya devam ederlerken, ailesinden gelen mektuplardaki ülkesine dönme çağrısına daha fazla kayıtsız kalamayan Loti, sevdiği kadını da, İstanbulu da ardında bırakarak Fransa’ya gider.
İstanbul’a tekrar döndüğünde ise, sevdiği kadının onun hasretine dayanamayarak öldüğü haberiyle derinden sarsılır. Topkapıdaki Aziyade’nin mezarını bulup, sık sık ziyaret etmeye başlar. Hatta, mezar taşının bir örneğini yaptırıp, yanında Fransa’ya götürür. Kendisinin yokluğunda mezarın bakımıyla, yazarın Hayal Kadınları romanına konu olan diplomat Nuri beyin kızları ilgilenmişlerdir.
Aziyade aşk romanı olmasının yanısıra bir dönem romanıdır. O zamandaki insanların yaşayışları, günlük hayatları, adetleri İstanbul manzaraları eşliğinde öylesine akıcı bir dille aktarılmıştır ki, gözlerinizi kapattığınızda, kendinizi Göksuda bir kayık sefasında, Adalarda bir kır gezintisinde veyahut Kapalıçarşıda hararetli bir alışverişte bulmanız içten bile değildir. O eski zamanlara özgü kokular, sesler, fısıltılar, titreyişler de sizinle olacaktır bu gizemli İstanbul gezinizde. Böylesine bağlandığı şehri bu kadar güzel tasvir edebilen yazar, meşrutiyetin ilanı, padişahın kılıç kuşanma merasimi gibi önemli konuları da, bir yabancının gözünden detaylı olarak anlatmayı ihmal etmemiştir..
Fransa’daki Pıerre Loti müzesini ziyaret etme fırsatı bulanlar, orada İstanbul’a ait pek çok hatıra ile karşılaşacaklardır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder